این اصطلاح یکی از اصطلاحات مهم در حوزه معرفتشناسی به شمار میآید. A priori یا «پیشینی» به آن دسته از معارف و یا احکامی دلالت میکند که مستقل از شواهد مربوط به تجربههای حسی هستند. وقتی درباره یک حقیقت پیشینی سخن میگوییم مراد ما آن حقیقتی است که مستقل از تجربیات حسی صادق است. همینطور وقتی درباره یک مفهوم پیشینی سخن میگوییم مقصود ما آن مفهومی است که مستقل از تجربیات حسی قابل فهم و درکاست. نقطه مقابل معرفت پیشینی معرفت پسینی یا A posteriori نام دارد. این نوع از معرفت مستلزم شواهد تجربه حسی است. معرفت پسینی تجربیاست و مبتنی بر تجربه، حالآنکه معرفت پیشینی معرفتی غیر تجربیاست. مثال بارز حقایق پیشینی حقایق ریاضیاست. حقایق علوم تجربی نیز نمونه استاندارد حقایق پسینیاست. تمایز میان معرف پیشینی به عنوان معارف غیر تجربی و معارف پسینی به عنوان معرفت تجربی ریشه در نقد عقل محض کانت دارد اگرچه در آثار لایبنیتز و هیوم نیز گونهایی از این تمایز وجود دارد.
اشتراک در:
نظرات پیام (Atom)
سلام استاد
پاسخحذفاون مقاله که مصاحبه با استاد مددپور بود رو خلاصه کردم ولی نمیتونم اینجا بنویسم تو کلاس بهتون میدم